Cụm từ “Bitcoin ETF” tăng vọt lượng tìm kiếm trong thời gian gần đây và SEC đã “bật đèn xanh” cho phép giao dịch 1 quỹ Bitcoin ETF dựa trên hợp đồng tương lai vào thứ 3 tuần này. Vậy Bitcoin ETF là gì, cách thức hoạt động như thế nào, ưu, nhược điểm và Bitcoin ETF tác động đến thị trường tiền điện tử ra làm sao, chúng ta cùng tìm hiểu nhé.
Bitcoin ETF là gì?
ETF là viết tắt của cụm từ Exchange Traded Fund có nghĩa là Quỹ giao dịch trao đổi.
Bitcoin ETF là các quỹ giao dịch trao đổi theo dõi giá trị của Bitcoin và giao dịch trên các sàn giao dịch chứng khoán truyền thống thay vì giao dịch trên các sàn tiền điện tử. Chúng cho phép các nhà đầu tư đầu tư vào Bitcoin mà không cần phải trải qua những rắc rối khi sử dụng sàn giao dịch tiền điện tử đồng thời cung cấp đòn bẩy cho giá của nó.
Bitcoin ETF có thể được thanh toán bằng tiền mặt hoặc thanh toán vật lý, có nghĩa là các nhà đầu tư sẽ nhận được tiền tệ fiat hoặc bitcoin thực tế khi nhà đầu tư muốn thanh khoản tài sản của mình
Bitcoin ETF hoạt động như thế nào?
ETF (quỹ giao dịch trao đổi) là một quỹ đầu tư theo dõi giá của một tài sản hoặc chỉ số cơ bản. Hiện tại, ETF có mặt cho hầu hết các tài sản và ngành, từ hàng hóa đến tiền tệ..
Bitcoin ETF sẽ hoạt động theo cách tương tự – giá trị một cổ phiếu của quỹ ETF sẽ biến động theo giá bitcoin. Nếu bitcoin tăng giá trị thì ETF cũng vậy và ngược lại. Nhưng thay vì giao dịch trên sàn giao dịch tiền điện tử, ETF sẽ giao dịch trên sàn giao dịch thị trường chứng khoán truyền thống như NYSE hoặc Nasdaq.
Những dạng Bitcoin ETF đang được đề xuất trên thị trường
Trên thị trường hiện nay, chúng ta có đến 2 dạng Bitcoin ETF khác nhau. Đó là ETF được neo giữ với Bitcoin thật và ETF theo thị trường phái sinh Bitcoin. Về cơ bản, chúng đều là những chứng khoán dựa trên một loại tài sản cơ bản. Chúng khác nhau ở cách thức vận hành đằng sau tài sản cơ bản đó. Cụ thể:
- ETF neo giữ với Bitcoin thật: Hiểu đơn giản thì loại ETF này sở hữu Bitcoin thật. Tức là quỹ đầu tư phải thu gom Bitcoin trên thị trường sau đó bán lại cho các nhà đầu tư dưới dạng cổ phần (share). Mọi chia sẻ đều được hỗ trợ bởi giao dịch thực sự. Bản thân hình thức này có ưu điểm về phí giao dịch thấp và tính thanh khoản cao. Nhưng rủi ro lớn nhất của nó lại liên quan đến các tổ chức lưu ký số lượng Bitcoin đó.
- ETF dựa theo thị trường phái sinh Bitcoin: Ngược lại thì hình thức này không cần phải sở hữu Bitcoin thật như ở trên. Thay vào đó, nó tuân theo hiệu suất của Bitcoin bằng cách giao dịch hợp đồng tương lai, quyền chọn, hoán đổi,… của Bitcoin. Điều này có nghĩa rằng nhà đầu tư sẽ không cần phải lo lắng đến các vấn đề về thu gom và bảo quản Bitcoin thật. nhưng ngược lại, nó có nhiều rủi ro liên quan đến hiệu suất và rủi ro về thị trường như tỷ lệ đòn bẩy, margin call,…
Ai có thể đầu tư vào Bitcoin ETF? Giao dịch như thế nào?
Bất kỳ ai cũng có thể tham gia đầu tư Bitcoin ETF tại khu vực mà bạn sinh sống có hỗ trợ quỹ ETF Bitcoin. Hiện tại bạn không thể tham gia đầu tư quỹ Bitcoin ETF tại Việt Nam.
Tất cả những gì bạn cần để bắt đầu đầu tư vào Bitcoin ETF là thiết lập một tài khoản môi giới trực tuyến hoặc tải xuống một trong nhiều ứng dụng giao dịch di động. Từ đó, bạn sẽ có thể mua và bán nhiều loại ETF trên một số thị trường khác nhau.
Ưu nhược điểm của Bitcoin ETF
Ưu điểm của Bitcoin ETF
Hợp nhất tài chính truyền thống và tiền điện tử
Mặc dù đạt hơn 2 nghìn tỷ đô la vốn hóa thị trường, thị trường tiền điện tử vẫn rất nhỏ so với hàng chục nghìn tỷ nằm trong các quỹ đầu cơ truyền thống lớn, quỹ tương hỗ, công ty bảo hiểm và các tổ chức khác.
Bitcoin ETF có khả năng thu hẹp khoảng cách giữa nền kinh tế tiền điện tử và phần còn lại của các nền kinh tế trên thế giới. Và việc tham gia thị trường rộng lớn hơn có thể sẽ có tác động tích cực đến việc định giá không chỉ Bitcoin mà còn cả phần còn lại của các loại tiền điện tử.
Sự tiện lợi
Đầu tư vào quỹ bitcoin ETF cung cấp đòn bẩy đối với giá bitcoin mà không cần phải tìm hiểu về cách thức hoạt động của bitcoin, không cần phải đăng ký sàn giao dịch tiền điện tử và không phải chịu rủi ro khi sở hữu bitcoin trực tiếp.
Ví dụ: Bitcoin được giữ trong ví và nếu nhà đầu tư đánh mất mật khẩu của ví, bitcoin của họ sẽ bị mất vĩnh viễn. Bitcoin ETF đơn giản hóa quá trình đầu tư vào bitcoin.
Sự đa dạng hóa
Một quỹ ETF có thể chứa nhiều hơn một tài sản.
Ví dụ: Một Bitcoin ETF có thể bao gồm bitcoin, cổ phiếu Apple, cổ phiếu Facebook,… Cung cấp cho các nhà đầu tư cơ hội giảm thiểu rủi ro và đa dạng hóa danh mục đầu tư của họ. Tương tự, bằng cách giao dịch trên một sàn giao dịch thị trường được quản lý, quỹ Bitcoin ETF sẽ cung cấp cho các nhà đầu tư cơ hội đa dạng hóa danh mục đầu tư hiện có của họ.
Khai thuế dễ dàng
Do bitcoin không được kiểm soát và phi tập trung, phần lớn các thiên đường thuế và quỹ hưu trí trên thế giới không cho phép mua bitcoin. Mặt khác, giao dịch Bitcoin ETF trên các sàn giao dịch truyền thống có thể sẽ được SEC quy định và đủ điều kiện để chịu thuế hiệu quả.
Tính thanh khoản cao
Các sàn giao dịch chứng khoán có tính thanh khoản cao hơn các sàn giao dịch tiền điện tử nên việc mua và bán các ETF dễ dàng hơn nhiều
Nhược điểm của Bitcoin ETF:
Phí quản lý
ETF thường tính phí quản lý vì sự thuận tiện mà họ cung cấp. Do đó, việc sở hữu một lượng cổ phiếu đáng kể trong Bitcoin ETF có thể dẫn đến phí quản lý cao theo thời gian.
Hạn chế thời gian giao dịch
ETF chỉ có thể được mua và bán trong thời gian giao dịch của thị trường, trong khi thị trường tiền điện tử hoạt động 24/7. Điều này có nghĩa là nếu giá bitcoin biến động mạnh, bạn có thể phải đợi hàng giờ trước khi có cơ hội giảm giá để mua thêm.
Độ chính xác không được đảm bảo
Có thể thấy rằng một Bitcoin ETF có thể chứa nhiều hơn một tài sản, bao gồm cả những tài sản không phải tiền điện tử. Và mặc dù ETF bắt chước các chuyển động giá của các tài sản cơ bản của nó, nhưng nhiều tài sản trong danh mục đầu tư có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của việc theo dõi.
Ví dụ: sự gia tăng 60% giá trị của ETH có thể hiển thị là mức tăng 45% trong ETF. Do đó, việc theo dõi có thể không chính xác so với cùng một tài sản trên thị trường giao ngay.
Giới hạn với các cặp giao dịch tiền điển tử khác
Bitcoin có thể được giao dịch cho các loại tiền điện tử khác, như Ethereum , Litecoin, Xrp,… ETF bitcoin sẽ không đủ điều kiện để giao dịch cho các loại tiền điện tử khác, vì nó không phải là tiền điện tử mà chỉ đơn giản là một quỹ đầu tư theo dõi giá bitcoin.
Thiếu quyền sở hữu Bitcoin
Bitcoin đóng vai trò như một hàng rào chống lại các ngân hàng trung ương, tiền tệ fiat và cổ phiếu. Bằng cách độc lập với các ngân hàng trung ương, bitcoin cung cấp một cách để giảm thiểu rủi ro liên quan đến hệ thống tài chính. Bitcoin cũng bảo vệ người dùng và nhà đầu tư bằng cách cung cấp quyền riêng tư thông qua blockchain bitcoin. Một quỹ ETF bitcoin sẽ được chính phủ quản lý, loại bỏ những lợi ích này.
Chốt lại tiềm năng của ETF sẽ ra sao?
Bitcoin ETF hiện giống như một cuộc chiến về mặt pháp lý. Công nhận Bitcoin ETF phần nào đồng nghĩa với việc công nhận sự tồn tại của tiền điện tử. Lúc này, thay vì cấm đoán, Chính phủ sẽ cần đưa ra các biện pháp để quản lý nó, bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư giống như các loại hình quỹ khác.
Vào năm 2017 và 2018, SEC đã trích dẫn sự biến động là lý do chính để từ chối ETF, đó là một trong những lý do đằng sau sự suy thoái của thị trường vào thời điểm đó. Đến nay, hệ sinh thái tiền điện tử đã có những bước tiến dài để hướng tới sự trưởng thành.
Chúng ta có thể thấy được hiệu quả thị trường đã được cải thiện, cơ quan quản lý đã phát triển, các quy trình kiểm toán đã được củng cố và các sản phẩm lưu ký tiên tiến hiện đã có mặt trên thị trường.
Với sự quản lý của Gary Gensler trong SEC và nhiều tổ chức lớn và các nhân vật kinh doanh nổi tiếng như Paul Tudor Jones, Elon Musk, Stan Druckenmiller và nhiều người khác đang đầu tư vào Bitcoin, đã tạo áp lực không nhỏ cho cơ quan quản lý và chúng ta thấy được có một Bitcoin ETF cuối cùng cũng được SEC bật đèn xanh vào ngày hôm nay. Đây là một sự khởi đầu tốt đẹp, tạo đà cho hàng loạt quỹ tiền điện tử ETF được chấp nhận rộng rãi, hợp pháp hóa thị trường tiền điện tử và là cơ hội để thị trường tiền điện tử bùng nổ trong thời gian sắp đến.